12. ภทฺราวุธมาณวปุจฺฉา

[126]

‘‘โอกญฺชหํ ตณฺหจฺฉิทํ อเนชํ, [อิจฺจายสฺมา ภทฺราวุโธ]

นนฺทิญฺชหํ โอฆติณฺณํ วิมุตฺตํ;

กปฺปญฺชหํ อภิยาเจ สุเมธํ, สุตฺวาน นาคสฺส อปนมิสฺสนฺติ อิโตฯ

[127]

‘‘นานาชนา ชนปเทหิ สงฺคตา,

ตว วีร วากฺยํ อภิกงฺขมานา;

เตสํ ตุวํ สาธุ วิยากโรหิ, ตถา หิ เต วิทิโต เอส ธมฺโม’’ฯ

[128]

‘‘อาทานตณฺหํ วินเยถ สพฺพํ, [ภทฺราวุธาติ ภควา]

อุทฺธํ อโธ ติริยญฺจาปิ มชฺเฌ;

ยํ ยญฺหิ โลกสฺมิมุปาทิยนฺติ, เตเนว มาโร อนฺเวติ ชนฺตุํฯ

[129]

‘‘ตสฺมา ปชานํ น อุปาทิเยถ, ภิกฺขุ สโต กิญฺจนํ สพฺพโลเก;

อาทานสตฺเต อิติ เปกฺขมาโน, ปชํ อิมํ มจฺจุเธยฺเย วิสตฺต’’นฺติฯ

ภทฺราวุธมาณวปุจฺฉา ทฺวาทสมาฯ

13. อุทยมาณวปุจฺฉา

[130]

‘‘ฌายิํ วิรชมาสีนํ, [อิจฺจายสฺมา อุทโย]

กตกิจฺจํ อนาสวํ;

ปารคุํ สพฺพธมฺมานํ, อตฺถิ ปญฺเหน อาคมํ;

อญฺญาวิโมกฺขํ ปพฺรูหิ, อวิชฺชาย ปเภทนํ’’ฯ

[131]

‘‘ปหานํ กามจฺฉนฺทานํ, [อุทยาติ ภควา]

โทมนสฺสาน จูภยํ;

ถินสฺส จ ปนูทนํ, กุกฺกุจฺจานํ นิวารณํฯ

[132]

‘‘อุเปกฺขาสติสํสุทฺธํ , ธมฺมตกฺกปุเรชวํ;

อญฺญาวิโมกฺขํ ปพฺรูมิ, อวิชฺชาย ปเภทนํ’’ฯ

[133]

‘‘กิํสุ สํโยชโน โลโก, กิํสุ ตสฺส วิจารณํ;

กิสฺสสฺส วิปฺปหาเนน, นิพฺพานํ อิติ วุจฺจติ’’ฯ

[134]

‘‘นนฺทิสํโยชโน โลโก, วิตกฺกสฺส วิจารณํ;

ตณฺหาย วิปฺปหาเนน, นิพฺพานํ อิติ วุจฺจติ’’ฯ

[135]

‘‘กถํ สตสฺส จรโต, วิญฺญาณํ อุปรุชฺฌติ;

ภควนฺตํ ปุฏฺฐุมาคมฺม, ตํ สุโณม วโจ ตว’’ฯ

[136]

‘‘อชฺฌตฺตญฺจ พหิทฺธา จ, เวทนํ นาภินนฺทโต;

เอวํ สตสฺส จรโต, วิญฺญาณํ อุปรุชฺฌตี’’ติฯ

อุทยมาณวปุจฺฉา เตรสมาฯ

14. โปสาลมาณวปุจฺฉา

[137]

‘‘โย อตีตํ อาทิสติ, [อิจฺจายสฺมา โปสาโล]

อเนโช ฉินฺนสํสโย;

ปารคุํ สพฺพธมฺมานํ, อตฺถิ ปญฺเหน อาคมํฯ

[138]

‘‘วิภูตรูปสญฺญิสฺส, สพฺพกายปฺปหายิโน;

อชฺฌตฺตญฺจ พหิทฺธา จ, นตฺถิ กิญฺจีติ ปสฺสโต;

ญาณํ สกฺกานุปุจฺฉามิ, กถํ เนยฺโย ตถาวิโธ’’ฯ

[139]

‘‘วิญฺญาณฏฺฐิติโย สพฺพา, [โปสาลาติ ภควา]

อภิชานํ ตถาคโต;

ติฏฺฐนฺตเมนํ ชานาติ, วิมุตฺตํ ตปฺปรายณํฯ

[140]

‘‘อากิญฺจญฺญสมฺภวํ ญตฺวา, นนฺที สํโยชนํ อิติ;

เอวเมตํ อภิญฺญาย, ตโต ตตฺถ วิปสฺสติ;

เอตํ [เอวํ (สฺยา. ก.)] ญาณํ ตถํ ตสฺส, พฺราหฺมณสฺส วุสีมโต’’ติฯ

โปสาลมาณวปุจฺฉา จุทฺทสมาฯ